Bebeğin beslenmesi

.1
Emzirme, genel bilgiler
.2
Emzirme: genel tavsiyeler
.3
Emzirme
.4
Emzirme ile ilgili sorunlar
.5
Biberon ile emzirme

.6

Anne sütünün sağılması ve saklanması

.7

Mama ile besleme

.8

Nasıl emeceğini öğrenmek

.9

Emme Koşulları

.10

Açlık sinyalleri

.11

Biberon ‘akışını’ düzenlemek

.12

Besleme sırasında pozisyon verme

.13

Orofasiyal sensori-motor stimülasyon (OSMS)

.14

Besleyici olmayan emme

.15

Sonda ile Besleme

.16

Parenteral (Damardan) Beslenme

.17

Sıvı Dengesi

.18

Emzik
BAKIM SÜRECINE KATILIM

Bebeğin beslenmesi

Emzirme, genel bilgiler

Hastanede kaldığınız süre boyunca emzirmenin başarılı olması için size uzman bir şekilde rehberlik edilecektir. Bebeğinizi beslemek için ilk tercih olarak anne sütü önerilir. Ancak, emzirme, mama veya karışık beslenme, hangisini seçerseniz seçin, her seçenek iyidir.

Anne sütünün bebeğiniz için avantajları:

Bebeğiniz için emzirmenin hiçbir dezavantajı yoktur.

Emzirmenin anne için avantajları:
Bir anne için bazı dezavantajlar şunlar olabilir:
  • Beslemeyi her zaman kendiniz yapmak zorundasınız ve bebeğinizin yeterince süt alıp almadığı konusunda belirsizlik yaşayabilirsiniz.
  • Yorgunluk ve stres süt üretimini ve bırakma refleksini etkileyebilir
  • Ağrı, dolgunluk veya mastit gibi komplikasyonlar yaşayabilirsiniz. Bu konuda daha fazla bilgi için ‘Emzirme ile ilgili sorunlar’ bölümüne bakınız.

Emzirme: genel tavsiyeler

Emzirme anne ve çocuk için keyifli ve özel bir deneyim olmalıdır! Aşağıda bazı tavsiyeler yer almaktadır.

Yiyecek ve içecek önerileri: Emzirdiğinizde fazladan enerji harcarsınız. Bu nedenle sağlıklı ve çeşitli beslenmeniz önemlidir. Her şeyi yiyip içebilirsiniz, ancak bebeğinizin buna nasıl tepki verdiğinin farkında olun. Yediğiniz bazı ürünler bebeğinizin sindirim sistemini yorabilir. Bu ürünlerin hangileri olduğu bebekten bebeğe büyük farklılıklar gösterir. En iyisi denemektir. Yeterince su için. (günde en az 2 litre). En iyisi, her emzirdiğinizde kendiniz de bir şeyler içmektir. Çok az içerseniz, ağzınızın normalden daha kuru olduğunu, susadığınızı ve idrarınızın da daha koyu bir renkte olduğunu fark edeceksiniz.

Kafein içeren içecekler aşırı içilirse bebeğiniz huzursuz olabilir. Alkol konusunda dikkatli olun. Alkol anne sütüne hızla geçtiği için tavsiye edilmez.

Emzirme

Koşullar elveriyorsa, doğumdan sonra bebeğinizle ten tene olmak ve birlikte iyileşmek çok güzeldir. Birçok bebek sadece kısa bir süre ağlar ve biraz dinlendikten sonra memeyi aramaya başlar. Doğumdan sonraki ilk bir saat içinde bebek sessiz ve uyanık olacaktır, emme refleksi o zaman en güçlü halindedir. Doğum sırasında ağrı kesici verilmişse, bebeğin yeterince uyanık olması biraz daha uzun sürebilir. Bebeğinizin doğum odasında ne kadar kalacağına bebeğinizin durumuna göre çocuk doktoru karar verecektir.

Emzirme için dikkat edilmesi gereken noktalar:

Emzirmeyi ne sıklıkta ve ne kadar süreyle yapmalısınız?

İdeal beslenme şekli istek üzerine beslenmedir. Ancak birçok prematüre veya hasta yeni doğan bebekte bu başlangıçta mümkün değildir. Hemşire size her gün emzirme konusunda yardımcı olacaktır. Bazı hastanelerde sorularınız için bir emzirme danışmanına veya konuşma terapistine başvurabilirsiniz. Bebeğiniz odada sizinle birlikteyse, fiziksel temas ve beslenme ihtiyacına tepki verebilirsiniz. Bebeğinizin buna hazır olduğunu fark ettiğinizde onu beslersiniz. Çocuğunuzu etkili bir şekilde emdiği sürece, yani uzun yudumlarla düzenli olarak emdiği sürece besleyebilirsiniz. Bebeğiniz boş memeyi emmeye devam ediyorsa, onu o memeden alın ve diğer memeyi verin. Bebeğinizin her 24 saatte en az 8 beslenmeye ihtiyacı vardır. Ortalama olarak bebeğiniz günde 8-12 kez memeden emecektir. Her seferinde iki göğsünüzü de verebilirsiniz. Bu süt üretimine yardımcı olur. Her seferinde önce bir önceki beslemede bıraktığınız memeyi, ardından ikinci memeyi verin. Bebek ilk memeden sonra tatmin olmuş ve ikinci memeyi istemiyor olabilir. Bu da sorun değildir. Bebeği sık sık emzirerek süt üretimini yeterince teşvik etmiş olursunuz. Bazı bebekler ilk birkaç seferde memeyi iyi emmezler. Genellikle sadece meme ucunu yalar ya da mızmızlanır. Bu konuda endişelenmenize gerek yoktur, çünkü bu da emzirmeyi teşvik eder. Bazı bebekler ilk birkaç gün biraz uykulu veya yavaş olurlar. İlk 24 saat içinde bu uyku hali çok normaldir.

Ayrıca “Nasıl emeceğini öğrenmek” başlıklı makaleye de bakınız.

Biberon ile emzirme

Bebeğiniz yenidoğan bölümüne yatırıldıysa ve bebeğinizi henüz emziremiyorsanız, emzirmeniz hala mümkündür.

Ek gıda

Emziremediğiniz sürece anne sütünü sağarak tetiklemek önemlidir. Sağılan süt, bölümün politikasına bağlı olarak biberon, parmakla besleme, bardak veya nasogastrik tüp ile verilebilir. Durum izin verir vermez bebeğinize düzenli olarak meme vermeniz önemlidir. Bebeğiniz hastanedeyse, çocuk doktoru bebeğinizin ek gıdaya ihtiyacı olduğunu belirtmiş olabilir. Ek gıda, bebeğinizin emzirme dışında aldığı tüm besindir. Bu, bebek memeden yeterince içemediğinde önerilir. Ek gıda tercihen sağılmış anne sütünüzdür, bazende mama ile desteklenir.

Sağma

Çocuğunuz ek besin alıyorsa, bebeği emzirmenin yanı sıra sağmaya başlamanız da önemlidir. Bu durumda göğüslerinizin yeterli süt üretmesini sağlamak için süt sağmanızı tavsiye ederiz. Bazı bölümlerde emzirme yardım seti kullanılmaktadır, bu konuda hemşireden bilgi isteyiniz. Bebek, emzirilirken ağzının köşesindeki ince bir tüp aracılığıyla ek beslenmeyi alacaktır. Bu seçenek hakkında hemşireye danışın.

Kendi biberonunuz ve emziğiniz

Taburcu edilmeden önce kendi biberonunuzu ve emziğinizi kullanmaya başlamanızı tavsiye ederiz. Bu, hemşireye danışılarak yapılabilir. Prematüre bebekler için, bebeğin kolay boğulmaması için prematüre biberon başlığı ile başlamanızı tavsiye ederiz.

Anne sütünün sağılması ve saklanması

Sağma

Her şey yolunda gidiyorsa ve bebeğiniz memeden iyi besleniyorsa, pompa gerekli değildir. Ancak, anne sütünün sağılmasını gerektiren nedenler olabilir. Nedenler şunlar olabilir:

  • Bebeğiniz prematüre doğdu.
  • Anne sütünü tetiklemek için yardıma ihtiyaç var.
  • Süte geçebilen ve bebeğiniz için iyi olmayan bir ilacı (geçici olarak) kullanıyorsunuz.
  • Ağır göğüs dolgunluğunuz var.
  • (Yakında) işe geri döneceksiniz.
  • Bebeğinizin ek beslenmeye ihtiyacı var.

Süt sağmaya başlamanız gerekiyorsa bir bakım uzmanına danışın. Bebeğinizden ayrıldığınızda, mümkün olan en kısa sürede sağmaya başlamak önemlidir. Mümkünse doğumdan sonraki ilk 2 saat içinde. Hastanede kalıyorsanız yardım isteyin. Her durum farklı bir sağma programı ve bazen de farklı bir pompa gerektirir. Anne sütünün sağılması hakkında çok fazla bilgi bulunmaktadır.

Anne sütünün saklanması

Bebeğinizin adını ve soyadını, sağdığınız tarih ve saati ve aldığınız olası ilaçları etiketlere yazın ve bunları şişelere yapıştırın. Sağılan sütü hemen buzdolabına koyun veya hemşireye verin. Anne sütü 48 saat boyunca buzdolabında saklanabilir. Eğer fazla süt varsa dondurulabilir. Süt 24 saat içinde dondurucuya konulmalıdır ve 3 ay boyunca saklanabilir. Çözüldükten sonra süt 24 saat içinde kullanılmalıdır. Evde de bu kurallar geçerlidir.

Mama ile besleme

Dikkatli bir şekilde düşündükten sonra, bebeğinize anne sütü mü yoksa hazır mama mı vereceğiniz konusunda kendi seçiminizi yapabilirsiniz. Seçiminizi yapmadan önce, bu önemli seçim hakkında bilgi sahibi olmanız iyi olacaktır. Çocuğumu nasıl beslemeliyim? Belirli koşullar nedeniyle emziremiyorsanız veya emzirmek istemiyorsanız, hazır mama bir alternatiftir. Ancak her durumda önerimiz anne sütü ile beslenmedir. Hatta bu nedenle bebeğin meme karmaşası yaşamaması için ünitemizde yatarken biberon yerine bardak-parmak yöntemiyle beslemek tercih edilir. Bu konuda hemşirelerden bilgi alabilirsiniz. Bölümümüzde hem emzirme hem de hazır mama konusunda profesyonel yardım alabilirsiniz. Bebeğinizin yaşına ve kilosuna bağlı olarak özel prematüre maması verilir, aksi takdirde standart bebek maması kullanılır. Bebeğinizin yaşına ve emme tekniğine bağlı olarak, hemşireye danışarak bazen dar emzikli bir biberon önerilebilir. Biberon satın almadan önce onlardan tavsiye isteyin. Taburcu olduktan sonra, doktor özel bir beslenme reçetesi vermediği sürece başka bir mamaya geçebilirsiniz. Eve gitmeden önce, evde beslenmek için nasıl mama hazırlayacağınız konusunda hemşireyle konuşun. Ayrıca “Evde beslenme için ipuçları” makalesine de bakın.

Nasıl emeceğini öğrenmek

Bebeğin memeden veya biberondan iyi ve güvenli bir şekilde emebilmesi için iyi bir koordinasyon önemlidir. Ağız yoluyla beslemeye başlama zamanı geldiğinde, memeyi, biberonu veya her ikisinin bir kombinasyonunu seçebilirsiniz. Ancak tercihimiz memeden almasıdır.İlk birkaç ayda çocuğunuz refleks olarak emecektir. Bu, bebeğinizin acıktığında ve meme ya da biberon ağzına değdiğinde başını memeye ya da biberona doğru çevirdiği anlamına gelir. Emme, meme ucu veya emzik ağzına girdiğinde başlar. Emzirmek istiyorsanız, önce memeyle sonra biberonla alıştırma yapmaya başlayın. Çocuğunuz ihtiyacı olan her şeyi memeden içmek için yeterli enerjiye sahip değilse, ancak biberondan içebiliyorsa, genellikle emzirme ve biberonla sağılmış sütün bir kombinasyonu verilebilir. Emzirmenin mümkün olmadığı durumlarda mama gerekir. Bu konuda doktorunuza danışın.

Ebeveyn olarak hemşireden, emzirme danışmanından bebeğinizin emmeyi öğrenmesine nasıl yardımcı olabileceğinizi öğreneceksiniz.

Bebeğim ne sıklıkta emecek?

İdeal olan, bebeğin taleplerine yanıt olarak beslemeye çalışarak talep üzerine emzirmektir. Ancak, ağızdan beslenme özerkliği olmayan hastanede yatan bebeklerde, genel bir kural olarak her üç saatte bir olmak üzere sabit bir beslenme programı uygularız. Her iki saatte bir beslenmesi gereken bebekler de vardır.

Emme Koşulları

Kısa ama doğru besleme

Başlangıçta çocuğunuz çabuk yorulur ve çok uzun süre ememeyebilir. Çocuğunuz uyanıksa ve beslenmek istediğine dair belirtiler gösteriyorsa, o zaman emme alıştırması yapmak için iyi bir andır. Çocuğunuz rahatladığında ve emmeye başlamak için yeterince uyanık olduğunda, yumrukları hafifçe sıkılı olacaktır. Yeterli kas gerginliğini koruyabilmesi önemlidir. Bebeğiniz elini dışarıda tutuyorsa (dur işareti), ara vermek istiyor demektir. Kollar ve bacaklar vücut tarafından gevşek bir şekilde aşağı sarkıyorsa, düzgün bir şekilde emmek için çok az kas gerginliği vardır. Çocuğunuz yorulmuştur ve daha fazla ememez.

Çocuğunuzun beslenme zamanlarında kendini rahat hissetmesi, (emzirmenin) ne kadar sürdüğünden veya ne kadar aldığından daha önemlidir. Çocuğunuzu doğru sıcaklıkta tutmak için hoş bir ışık ve bir şal ile sessiz bir yer yardımcı olur. Bir çocuğun ne kadar süre emmek isteyeceği veya emebileceği yaşına ve sağlığına bağlıdır, ancak genellikle 30 dakikadan fazla sürmez.  

Açlık sinyalleri

Bir bebek meme veya meme ucu arama refleksleri gösteriyorsa beslenmeye hazırdır. Bunu yanağını ağzına doğru hafifçe okşayarak veya dudaklarını okşayarak anlayabilirsiniz. Tepki vermesi için ağzının ortasında bekleyin. Bebeğiniz ağzını açacak ve meme ucunu emecektir. Çocuğunuzun bu reflekse kendi başına tepki vermesine izin vermeniz önemlidir. Bu şekilde bebek bir meme ucunun veya emziğin rastgele ağzına konmadığını, bunun kendi tepkisinin sonucu olduğunu öğrenir. Hemşire, emzirme danışmanı çocuğunuzun açlık sinyallerini tanımanıza yardımcı olacaktır. Benzer şekilde, çocuğunuz emme sırasında ve sonrasında nasıl hissettiğine ve emmeye ilişkin işaretler verecektir. Bu işaretlere birlikte bakarak çocuğunuzun emmesine  en iyi nasıl yardımcı olabileceğinizi öğreneceksiniz. Çocuğun gerçekten biraz aç hissetmesi ve bir önceki  emme  çabasının yorgunluğunu atmak için  beslenme arasında yeterli zamana gerek vardır.

Biberon ‘akışını’ düzenlemek

Çocuğunuzu asla almaya zorlamayın, ne zaman ve ne kadar emmek istediğini kendisinin belirtmesine izin verin. Çocuğunuzun memeden veya biberondan gelen süt miktarını (akışını) yönetebilmesi önemlidir. Emzirmeye başlamadan önce biraz memeyi sağmak göğsünüzdeki ekstra baskıyı azaltmanıza yardımcı olabilir. Elinizle göğsünüzün şeklini ayarlayarak (C veya U tutuşu) çocuğunuza memeyi daha kolay tutturabilirsiniz. Bazen bir meme ucu kalkanı çocuğunuzun memeyi ağzına düzgün bir şekilde almasına yardımcı olabilir.

Biberon tavsiyesi: Biberonla besliyorsanız, çeşitli tür ve boyutlarda biberon arasından seçim yapabilirsiniz. Çocuğunuz nefes alma, emme ve yutma koordinasyonunda hala zorluk çekiyorsa, biberondan tek seferde çok fazla mama çıkmamalıdır.  Daha az akış sağlayan bir biberona ihtiyacınız vardır: ‘düşük akışlı’ veya özellikle prematüre bebekler için bir biberon gerekir. Hemşire, emzirme danışmanı doğru seçimi yapmanıza yardımcı olabilir.

Besleme sırasında pozisyon verme

Besleme farklı pozisyonlarda yapılabilir. Çocuğunuzun boynunun ve sırtının düz bir çizgide tutulması önemlidir. Bu, emmeyi kolaylaştırır ve bebeğiniz iyi bir koordinasyonla daha iyi emebilir. Prematüreler genellikle yandan beslenirler. Bu pozisyon emzirmeyi taklit eder ve rahat ve daha uzun süre emmelerini sağlar. Bebeğiniz evdeyken yan pozisyon genellikle artık gerekli değildir veya sadece kısa bir süre için gereklidir. Bir hemşire veya emzirme danışmanıyla birlikte sizin için en uygun pozisyonu arayın: sırtında, yan tarafında, kundaklama ile hafifçe desteklenmiş ve/veya (emzirme) yastığı kullanılarak olabilir. Bebeğinizle görsel teması sürdürmek her zaman güzeldir.

Orofasiyal sensori-motor stimülasyon (OSMS)

Orofasiyal duyusal-motor stimülasyon (OSMS), iyi bir solunum ve yutma koordinasyonu ile yeterli bir fonksiyonel emme-yutma süreci elde etmek için yüz ve ağız kaslarının işlevini iyileştirme kavramıdır. Bu, egzersizler ve masajlarla sağlanır.

Besleme fonksiyonu

Orofasiyal sistem nefes alma, emme, yutma, konuşma ve fonasyon işlevlerinden sorumludur. Oral beslenmenin ilerlemesinin birkaç aşaması vardır:

  • ‘Öncü besleyici olmayan’ emme: düşük otomatik motor stabilitesi, zayıf emiş.
  • ‘Besleyici olmayan’ emme: daha uygun emme modeli. Oral kasların koordinasyonunu içerir, psikolojik organizasyonu destekler, mide hareketliliğini uyarır.
  • ‘Besleyici’ emme: yemek için kullanılan şey budur. Emme, kasların, dilin ve yumuşak damağın koordinasyonuyla gerçekleştirilen refleks niteliğinde bir fenomendir.

Emme sırasında ağızın tüm bölümleri, düzgün işlevi sağlayan belirli bir rol oynar

Duyusal-motor-oral fonksiyonel değişiklik

Bebeğinizin yüzünde ve ağzında motor problemler varsa, anormal hareket paternlerine neden olabilecek mevcut duyusal ve motor tepkileri kullanacaktır.

Bir bebekte yutma bozukluğundan şüphelenmemize neden olabilecek belirtiler şunlardır:

  • Oral fazda: aşırı salya akması, zayıf emme, dilin dışarı çıkması veya dil kontrolünün olmaması nedeniyle yemek düşmesi ve solunum yolu enfeksiyonlarının tekrarlaması.
  • Faringeal fazda: sıvıların yutulmasıyla boğulma, salya akması, sıvının (sütün) burundan geri akması veya beslenme sırasında nefes almada zorluk.
  • Yemek borusu evresinde: nefes almada zorluk belirtileri , nefes alma düzeninde değişiklikler, gürültülü nefes alma veya beslenme sırasında yorgunluk.
Orofasiyal stimülasyon kılavuzları
OSMS'ye başlamadan önce
  • Sadece bebeğiniz tetikte ve sakin durumdaysa başlayabilirsiniz.
  • Zamanında yenidoğanlarda 10 dakika, erken doğmuş bebeklerde 5 dakika stimülasyon yapılmalıdır.
  • Beslemeye başlamadan önce yapılmalıdır.
  • Yorgunluk, stres veya ruh halinde değişiklik belirtisi olmadığını izleyin.
  • Stimülasyon distal bölgelerden (perioral) proksimale (intraoral) gidecektir.
  • Ağız içi egzersizler sırasında ağzın açılması, işaret parmağı geri ve aşağı çene üzerinde olacak şekilde yumuşak bir hareketle yapılmalıdır.
  • Bebek tüple beslendiğinde, emme refleksini teşvik etmek için emzik ile ağız içinden stimülasyon yapılacaktır.
  • Yutma noktası, alt çenenin ön kısmının arkasında, ağız tabanında bulunacaktır. Üzerine basmak, kranial ve ventral yönde, dilin geri çekilmesini sağlayacağız.
Perioral ( ağız çevresi) uyarı

Perioral bölge, yüzün ağız çevresinde bulunan ve emme ve ardından çiğnemenin uygun gelişimi için çok önemli kasların harekete geçirileceği alandır. Yapılabilecek egzersizler şunlardır:

  • Bölgeye perioral (ağız çevresi) olarak hafif dokunuşlarla arama refleksini uyarın
  • Masseterin kulak ucu tabanından, çenenin kafatası ile eklemlenmesine denk gelen (temporo-mandibular eklem) ağzın köşesine doğru süpürün.
  • İşaret parmakları ve başparmak ile masseter bölgesine dairesel bir şekilde orta basınç uygulayın.
  • İşaret parmağı ile orta basınçla dudak kaslarının etrafını gezdirin.
  • Dudakları başparmak ve işaret parmağı arasında hızla dışarı çıkarın. ama yumuşak, tutam gibi.
  • İşaret parmağını, dönüşümlü olarak alt dudak ve üst dudağın üzerinden hızla geçirin.
Ağız içi uyarı

Ağız içi bölge egzersizleri, dilin hareketliliğini ve damak gibi yutma sürecinde yer alan diğer yapılarla koordinasyonunu geliştirmeye yardımcı olur.

  • Damakta, damağın yapısını takip ederek nazikçe her 2 tarafta masaj yapın.
  • Dilin her zaman ön üçte birlik kısmına sağdan sola nazikçe masaj yapın.
  • İşaret parmağını dilin orta hattına yerleştirin ve parmağın uzatma ve geri çekme hareketleriyle emme refleksini etkinleştirin.
  • İşaret parmağınızla masseterleri dışa doğru iterek hafifçe masaj yapın.

Besleyici olmayan emme

Besleyici olmayan emme (NNS), nazogastrik sonda ile beslenme sırasında hem erken doğmuş bebeklerde hem de başka herhangi bir nedenle emmeyi öğrenmeye ihtiyacı olan bebeklerde kullanılır. Amacı, emzirmenin gelişimini ve olgunlaşmasını kolaylaştırmak ve yiyeceklerin sindirimini iyileştirmektir. NNS, bebeğin haftasından bağımsız olarak bebek stabil olur olmaz başlatılabilir. NNS, besleyici emmeden önce gelir ve kısa süreli emme patlamaları ile karakterize edilir. NNS, beslenme reflekslerinin olgunlaşmasını sağlarken fizyolojik stabiliteye, oksijenlenme seviyelerine ulaşmaya ve kalp atışını stabilize etmeye katkıda bulunduğundan yenidoğan için faydalıdır. Ayrıca tüple beslenmeden ağızdan beslenmeye geçiş süresini kısaltır. Ek olarak, NNS ağrı kesici, kendini rahatlatma, bebeği sakinleştirme, uyanıklık durumlarını düzenleme ve daha uzun uyku süresi için faydalıdır. NNS, ten tene temas yaparken taze sağılmış süt ile meme üzerinde yapılabilir. Annenin yokluğunda, bir emzik ile NNS’nin nazikçe uygulanması önerilir.

Sonda ile Besleme

Bebeğiniz ağızdan beslenmezse bir beslenme sondası ile beslenecektir. Beslenme sondası, bir hemşire tarafından burun veya ağızdan sokulan küçük, esnek bir tüptür. Çok erken doğan bir bebeğin, ne zaman ağızdan beslenebileceği  yaşına bağlı olacaktır. Prematüre bir bebek henüz iyi bir emme refleksine sahip değildir. Ortalama olarak, hamileliğinizin hafta sayısına bağlı olarak bebeğinizde aşağıdakileri görebilirsiniz. (Unutmayın, istisnalar her zaman vardır! Çocuğunuza bakıp neler yapabileceğini göreceğiz.)

24-35 haftalar: Bebeğiniz bir beslenme sondası aracılığıyla beslenecek. Ayrıca, sindirim sistemi henüz yeterince gelişmediği için, damardan şeker ve diğer besleyici maddelerden oluşan bir serum alacaktır.

33-34 haftalardan itibaren emme yutma refleksi aktifleşir ve bebeğiniz ağızdan alabilmeye başlar ancak henüz yeterli enerjisi yoktur.  Bu dönemde bebeğinize sonda takmanın diğer nedenleri, solunumunu rahatlatmak amacıyla şişen mideden havayı boşaltmak ve midede besin kalıp kalmadığını belirlemektir. Sonda  takılması hoş olmayan bir işlem olabilir, ancak takıldıktan sonra bebeğiniz artık bundan rahatsız olmayacaktır..

Bebeğiniz “ağızdan almak” istediğini belirttiğinde, emzirmeye veya biberonla beslemeye başlayacaktır. Besleme ebeveynler veya bir hemşire tarafından yapılabilir. Bebek için çok fazla enerji gerektireceğinden, tüm beslenme süresinin 30 dakikadan uzun sürmemesi önemlidir. Kalan süt miktarı yine sonda yoluyla verilebilir.

  • Bebeğinizi sondayla beslemek? Ebeveynleri mümkün olduğunca bebeklerinin bakımına dahil etmek istiyoruz, bu nedenle ebeveynler isterse sonda ile beslenmeye de yardımcı oluyor. Hemşire bu konuda size destek olacaktır. Bir kontrol listesinin ardından, hemşireyi sonda ile besleme yaparken izleyeceksiniz. Daha sonra sonda ile beslenmeyi yardımla vereceksiniz ve sonunda sonda ile beslenmeyi kendi başınıza verebilirsiniz. Ebeveynler sonda ile beslemeden önce, hemşire her zaman sondanın doğru yerde olup olmadığını kontrol edecektir.
  • Sütün verilmesi:Sütün sondaya enjeksiyonu ebeveynler tarafından yapılır ve bebeğinizin nelere dayanabileceğine bağlı olarak miktarı ve hızı kendiniz ayarlayabilirsiniz.
Sondayla Süt Verme Şekilleri:
Yerçekimi ile besleme

Bir şırıngaya doldurduğumuz süt çocuğa takılı sondaya bağlanır. Sütün sindirim sistemine akış hızı yerçekimine bağlıdır. Şırıngaya yalnızca önceden istenen sıcaklığa ısıtılmış her öğün için öngörülen miktarda süt konulur. Şırınganın ucu bebeğin ağzının köşesi hizasında veya midenin en fazla 10 cm yukarısında olmalıdır. İlk başta akışı biraz zorlamak gerekebilir.

Sürekli Besleme

Bazı yenidoğanlar, kısa sürede verilen fazla miktarda sütü tolere edemezler. Bu nedenle çözüm, sütün mideye giriş hızını yavaşlatmak ve bunu kontrollü bir şekilde sabit bir hızda yapmaktır. Bunun için gerekli miktarı istenilen zaman biriminde vermek üzere programlanmış besleme infüzyon pompaları kullanılmaktadır. İşlem aşağıda açıklandığı gibidir.

  • Belirtilen miktarda sütü özel şırıngaya doldurun. Pompanın doğru hızda programlandığını kontrol edin. Pompa sistemini bebeğin sondasına bağlayın. Pompayı açtıktan sonra sütün tüpten geçmeye başladığından emin olacağız.
  • Pompanın programlanması tıbbi reçeteye göre değişir. İnfüzyon süresi 1 ila 2 saat arasında değişir veya 24 saate kadar (sürekli enteral beslenme) değişken bir süre boyunca kesintisizdir.
Gastrostomiden Besleme

Perkütan endoskopik gastrostomi (PEG), endoskopi kullanılarak karın duvarından mideye bir tüpün yerleştirilmesini içerir. Yemek borusu farklı nedenlerle işlev görmeyen hastalarda kullanılır. Yiyeceklerin gastrostomi tüpünden infüzyonu pompa veya şırınga ile yapılabilir.

Şırınga boşaldığında tüp distile su ile temizlenmelidir. Çocuğu besledikten sonra genellikle tüpün kapağını kapatacağız. Doktorunuz reçete ederse, kateteri sindirim sisteminden hava çıkışını kolaylaştırmak için bebeğin yattığı düzlemden yaklaşık 10 cm yüksekte, piston olmadan tutacağız.

SONDA ILE BESLENME SÜRESI:

Çocuğunuzun ne kadar süreyle tüple beslenmeye ihtiyacı olacağını tahmin etmek zordur. Bebeğiniz büyüdükçe ve miadına ulaştıkça, enerjisinde bir artış olacaktır. Sonuç olarak, emme yeteneği gelişecek ve kendisi daha fazla alabilecektir. Bebeğinizin 24-48 saat boyunca her şeyi ağızdan alabildiğini görene kadar tüpe ihtiyaç duyulacaktır. Genellikle minimum miktarda bir besleme miktarı kararlaştırılır. Bebeğiniz bu miktarı kendisi alabildiğinde tüp çıkarılacaktır. Bazı hastanelerde tüple beslenen bebekler bile taburcu edilebilmektedir. Seçeneklerin neler olduğu konusunda çocuğunuzun doktoruna danışın. Tüple besleme genellikle kısa bir süre için gereklidir, ancak bazen biraz daha uzun sürebilir.

Sondayla Beslenmede Bakım

Bazı ebeveynler genellikle bebeklerinde sonda bulunmasından rahatsız olurlar. Sondanın doğru bakımı ve kullanımında ebeveynlerin işbirliği önemlidir. Cilt lezyonlarını önlemek için bebeğinizin burnunu ve yüzünü düzenli olarak kontrol etmeniz gerekecektir. Burun çevresi temiz ve kuru olmalıdır. Ayrıca, henüz ağızdan beslenmiyorsa, yenidoğan bebeğinizin ağzının düzenli olarak temizlendiğinden emin olmanız gerekir.

Sondanın doğru konumunu (ilgili mesafede olup olmadığına bakın) ve sabitlemesini kontrol etmek gerekir. Bu, sondayı kullanmanın olası yan etkilerini en aza indirecektir. Hemşire önce bunu nasıl yapacağınızı gösterecek ve ardından birlikte yapabilirsiniz.

Parenteral (Damardan) Beslenme

Parenteral beslenme, sindirim sistemini atlayan bir beslenme yöntemidir. Bu tür beslenme, bebeğin damarına sıvı, elektrolit, şeker, protein, vitamin, mineral ve yağ karışımı sağlar. Malformasyonlar, hastalıklar veya immatürite nedeniyle enteral beslenmenin mümkün olmadığı veya sakıncalı veya riskli olduğu tüm yenidoğanlarda gereklidir.

Bu tür besleme için, ışığa maruz kalmayı en aza indirmek ve içeriklerine zarar gelmesini önlemek için kısmen ışık geçirmez infüzyon torbaları ve tüpleri kullanılır. Toplam günlük hacmin ve öngörülen sabit infüzyon hızının programlanmasına izin veren bir besleme infüzyon pompasına ihtiyaç vardır.

Sıvı Dengesi

Prematüre ve hasta yenidoğanlarda verdiğimiz tüm sıvıları (örneğin süt veya ilaç) ve çıkardıklarını (örneğin idrar ve dışkı) kontrol etmemiz çok önemlidir. Bu, bebeğinizin sağlığını değerlendirmeye yardımcı olur. Bezlerini tartarak veya aldığı besin miktarını kontrol ederek bebeğinizin sıvı dengesini değerlendirmeye yardımcı olabilirsiniz. Bebeğinizin günlük ağırlığı da sıvı dengesini kontrol etmek için gereklidir.

Emzik

Prematüre ve term bebekler için ayrı boy emzikler vardır.

Hemşireye danışarak her zaman kendi emziğinizi getirebilirsiniz. Prematüre bir bebeğin bu şekilde emme denemeleri yapması iyidir. Ek olarak, bir miktar şekerli su (sakaroz) ile birlikte emzik emmek, herhangi bir ağrılı tedavi sırasında ağrıyı ve/veya stresi hafifletebilir. Ayrıca çene gelişimini teşvik etmek için zamanında doğru emziğe geçmek de iyi bir fikirdir. Anne varsa ve emzirmek istiyorsa yukarıdaki maddeler için emzik yerine meme ucunu da kullanabilirsiniz.

Bir emziğin 24 saatte bir kaynatılması gerekir. Emzik düşürülürse, bunun elbette daha sık yapılması gerekir.

Emzirme ile ilgili sorunlar

Emzirme ile ilgili çeşitli  sorunlar ortaya çıkabilir. Farklı sorunlarda neler yapabileceğinizi bilmek iyidir.

Dolgunlaşma

İki farklı türde dolgunlaşma vardır. Birincil ve ikincil dolgunlaşma. Fizyolojik veya patolojik dolgunluk olarak da bilinir. Birincil dolgunluk süt üretiminin başlamasının bir yan etkisidir ve iyi bir işarettir. Genellikle 3. ila 5. gün civarında görülür. Meme bezlerinin artan aktivitesi, memelerde kan akışının ve lenf faaliyetinin artmasına neden olur. Bu genellikle hafif sıvı tutulumu ile sonuçlanır: göğüsler daha serttir, daha dolgun ve daha sıcak hissedilir. Tipik olarak, ciltteki damarlar açıkça görülebilir hale gelir. Vücut ısısı biraz daha yüksek olabilir. Bebeğinizi düzenli olarak emzirmeniz önemlidir. En az 3 saatte bir, ancak daha sık olması da ilk birkaç gün için iyi ve normaldir.Bazen göğüsler o kadar sert olabilir ki bebeğiniz memeyi kavramakta zorluk çekebilir. Buna yardımcı olmak için, bebek memeye tutunmadan önce elle biraz sağmak veya elle çalışan bir göğüs pompası ile sağmak memeyi yumuşatır.İşe yaramazsa yardım isteyin. Tüm emzirme dönemi boyunca, ancak özellikle bu günlerde, dar olmayan ancak sıkı giysiler giydiğinizden emin olmak önemlidir. Sonuç olarak tıkanmış bir süt kanalı ile memedeki süt kanallarını kolayca kapatabilirsiniz.

Patolojik dolgunlaşma

Olarak da bilinen ikincil dolgunlaşmanın 2 nedeni olabilir.

  • Memeler yeterince iyi boşaltılmamıştır. Örneğin, anne bir günlüğüne dışarı çıkar, bebeği bakıcıya bırakır, ancak göğüs pompasını unutur.
  • Göğüsleri çok sık değiştirmek.rneğin, bebeğiniz her saat başı her memeden birkaç damla içiyorsa. Bu, süt üretimini çok fazla uyararak dolgunluğa neden olabilir. Üretim tetiklendiğinde, diğerini vermeden önce bir memenin tamamen boşaltılması iyi olur.
Ağrıyan meme uçları ve çatlayan meme uçları

İlk birkaç gün ağrıyan meme uçlarıyla ilgili sorun yaşayabilirsiniz. Bebeğiniz iyi tutunursa, meme ucu dil ile ağız tavanının arkasındaki yumuşak kısım arasında korunur. Bazen başlangıçta biraz ağrır. Normalde bu ağrı hızla geçecektir. Emzirirken uzun süreli ağrı olmaması gerekir. Bir profesyonelin gelip bakmasına izin verin. Ağrılı ve çatlak meme uçlarının nedeni genellikle doğru şekilde emzirmemekten ve yanlış yerde sürtünmeye neden olmaktan kaynaklanır. Krem, emzirme pedleri, sabun veya yıkama sıvısına aşırı duyarlılıktan kaynaklanan cilt tahrişi, hassas cilt veya pamukçuk (bebeğinizin ağzında veya annenin meme uçlarında mantar enfeksiyonu) da bir neden olabilir, ancak başlangıç aşamasında sıklıkla görülmez. Bunlar daha sonraki aşamada gördüğünüz sorunların nedenleridir.

Ağrıyan meme uçları ve çatlayan meme uçları için tavsiyeler

Düzgün bir şekilde kavramak başarılı beslemenin anahtarıdır. Sorun yaşıyorsanız sağlık uzmanlarından yardım isteyin. Çatlak veya ağrıyan meme uçlarınız olması durumunda, işte bazı ipuçları:

  • Emzirme konusunda bilgili bir bakım uzmanının siz emzirirken gelip bakmasını sağlayın. Birbirine kenetlenme pozisyonunu değiştirin.
  • Boynunuz, omuzlarınız, sırtınız ve kolunuz için iyi bir destekle beslenme sırasında rahat olduğunuzdan emin olun.
  • Beslemeye daha az ağrıyan taraftan başlayın.
  • Daha sık ve daha kısa süre beslemeye çalışın. Bebeğiniz daha az acıkacak ve muhtemelen daha sakin emecektir.

Kanayan çatlak meme uçlarıyla da beslemeye devam edebilirsiniz. Bunun bebeğinize hiçbir zararı olmayacaktır, ancak bebeğiniz biraz kan kusabilir. Besledikten sonra biraz anne sütünün meme ucunda kurumasını bekleyin (eğer kandidanız-bir mantar çeşidi- yoksa). Çok ağrıyan çatlak meme uçlarında geçici olarak, örneğin 12 veya 24 saat boyunca, bebeği emzirmek yerine sadece sağmaya geçebilirsiniz. Prensip olarak sağmak acı vermez. Sağarken göğsünüzde ağrı hissediyorsanız, vakum çok yüksek ayarlanmış olabilir. Yüksek vakum salgı bezi dokusuna zarar verebilir. Göğsünüzde sert noktalar varsa, sağma sırasında bunlar da ağrıyabilir. Sağarken her zaman sert bölgelere masaj yaparak yumuşatmaya çalışın. Meme ucuna doğru masaj yapmalısınız. Meme ucu kalkanının geçici olarak kullanılması da rahatlama sağlayabilir.

Potansiyel meme enfeksiyonu ve tıkalı süt kanalları

Memede beslenmeden sonra geçmeyen ağrılı, sert bir bölge tıkalı bir süt kanalına veya potansiyel bir meme enfeksiyonuna işaret edebilir. Tıkalı bir süt kanalı, memenin düzgün bir şekilde boşaltılmaması nedeniyle oluşur. Kalan süt dokuya sızar ve enfeksiyoz bir reaksiyona neden olur veya kalınlaşır. Bu tıkanıklık giderilmezse, bir meme enfeksiyonu meydana gelebilir. Olası nedenler şunlar olabilir: Göğüslerin çok dolu olması, örneğin bebeğin doğru şekilde emmemesi veya göğüslerin aşırı sıkı bir sütyen tarafından sıkılması, yüz üstü uyumak, yorgunluk veya bebeğinizin ağzında pamukçuk.

Sert bölgeler için tavsiyeler:

  • Emzirmeye devam edin.
  • Emzirmeden veya süt sağmadan önce göğüslerinizi ılık kompres veya ılık suyla ısıtın. Bu süt kanallarını genişletir.
  • Sert bölgelere meme ucu yönünde yumuşak bir şekilde masaj yapın. Bu acı vermemelidir.
  • Sık sık besleyin ve bir beslemeyi atlamayın.
  • 24 saat boyunca ağrıyan meme ile başlayın. Bebeğinizin dili süt akışını tetikleyecektir.
  • Memenin iyice boşalmasına izin verin.
  • Düzenli olarak pozisyon değiştirin.
  • Gerekirse biraz ağrı kesici alın.
  • Gerekirse hemşirenize veya aile hekiminize danışın.
Çok fazla süt

Çok fazla süt kulağa lüks bir sorun gibi gelse de hem anne hem de çocuk için çok sıkıntılı olabilir. Çok fazla süt üretmenin (hiperlaktasyon olarak da bilinir) farklı nedenleri olabilir. Hemşireye veya emzirme danışmanına ne yapabileceğinizi sorun.

Çok az süt

Yeterli süt gelmemesi birçok annenin yaşadığı bir sorundur. Bunun nedenleri hem annede hem de çocukta farklılık gösterebilir. Hemşireye veya emzirme danışmanına ne yapabileceğinizi sorun.

Beslenme becerileri

Emzirme