Ailenin öz bakımı
Aile stresi ve kaygısı
Anksiyete ve depresyonun tanınması
Bir hastalığın teşhisinin hasta ve tüm aile üzerinde büyük etkisi vardır. Bu tanı bir bebekte ortaya çıkarsa, ebeveynlerin üzüntü, endişe veya korku duygularının olması normaldir. Bu duyguların yoğunluğunu ve süresini belirlemek, bir profesyonelden yardım alınması gerekip gerekmediğine karar vermenize yardımcı olacaktır.
Üzgün olmak, belirli durumlarda insanda normal bir duygusal ifade iken, depresyon bir patolojiye işaret eder ve bu nedenle profesyonel bakım gerektirir.
Her insan kendi kişiliğine göre kendi baş etme mekanizmalarını geliştireceğinden, çiftin her iki üyesinin de aynı duruma aynı şekilde yaklaşmasını beklememek gerekir. Ebeveynler arasında onları endişelendiren her şey hakkında konuşmak ve kişinin daha iyi hissetmek için neye ihtiyacı olduğunu diğer partnere açıklayabilmek, daha sakin olmanın ve çatışmalardan kaçınmanın bir yoludur. Her birinin durumla farklı bir şekilde başa çıkabileceğini kabul etmek ve saygı duymak, çiftin iyi bir ekip oluşturmasını sağlayacaktır. Zor bir durumu mümkün olan en iyi şekilde aşmak için bu gereklidir.
Stresi azaltmak için destek olacak bilgiler
Başa çıkma stratejileri, içsel ve çevresel talepleri, aralarındaki çatışmaları, acıyı ve acının yaşam kalitesi üzerindeki yansımalarını yönetmeyi tolere etmeyi, en aza indirmeyi amaçlayan duygusal veya davranışsal düşünce sistemleridir.
Aşağıdaki başa çıkma stratejilerinden bazıları yardımcı olabilir
Stresi yönetmek ve azaltmak için bazı öneriler şunlardır
Uyumadan önce dinlenmenin ve vücudun ve zihnin rahatlamasına katkıda bulunan aktivitelere yer ayırmanın önemini unutmayın.
İletişim, empati ve aile-sağlık ekibi arasındaki güven
Hastane, ebeveynlerin kendilerini yalnız ve yabancı hissettikleri, bebekleri için endişelendikleri ve belirsizlik tehdidi altında oldukları keşfedilmemiş bir bölgedir. Bu durumda sağlık ekibini oluşturan kişilerle güven ve iyi bir iletişim ortamı oluşturmak elzemdir.
İlişki tatmin edici olmadığında, çatışmalar, tedavi uyum sorunları veya ilaç uygulamasında hatalar ortaya çıkabilir. Öte yandan, ebeveynler, sağlık profesyonelleri ile yakın işbirliği yaparak bebeklerinin bakımında aktif bir role sahiptir ve bu da hastanede kalış süresinin azaltılmasına, bebeğinin güvenliğine ve bebeğin yaşam kalitesinin iyileştirilmesine katkıda bulunur.
İletişim ile ilgili olarak, sağlık ekibi ebeveynler için birincil bilgi kaynağıdır. Profesyoneller bilgi sağlar ve şüpheleri gidermeye çalışır, ebeveynlerin her zaman işbirliği yapmasının mümkün olduğu bebek bakımı konusunda rehberlik eder ve ebeveynlerin endişelerini dinler.
Bir örneğe bakalım: Bir anne çok gergin çünkü her iki ebeveyn de tüm öğleden sonra hastanede olamayacaklar ve bebeğe bu süre içinde annenin tanımadığı bir hemşire bakım verecek. Anne hemşireyi tanımadığı için bebeğine gerektiği gibi bakamayacağından endişe etmektedir. Bu endişeyi sağlık uzmanlarına ifade etmenin en iyi yolu saygılı bir biçimde, karşınızdakinin davranışını nesnel olarak tanımlamak, bu davranışın size nasıl hissettirdiğini anlatmak ve onlardan yapmalarını istediğiniz şeyleri açıklamaktır. Bu anne hemşireye sesleniyor: “Bugün bütün öğleden sonra hastanede olmayacağız, bize Ayşe’yi hemşire olarak verdiniz. Onu tanımıyorum, o da bebeğimizi tanımıyor ve ben ona yardım etmek veya bebeğimin ihtiyacı olan şeyleri bildirmek için orada olamayacağım. Bu durum beni endişelendiriyor, tedirgin ediyor ve iki hafta sonra hastaneden çıktığım ilk öğleden sonramın tadını çıkaramayacağım. Bir dahaki sefere, sabah ilk iş bebeğimizle birlikte olacak hemşireyle bizi tanıştırmanı istiyorum, böylece onunla birkaç dakika konuşabiliriz, böylece hastasını, neye ihtiyacı olduğunu mükemmel bir şekilde bildiğinden emin olabiliriz.
Ayrıca sağlık ekibi ile olumlu bir ilişki kurabilmek için ebeveynlerin/bakıcıların kendi aralarında konuşmaları, endişelerini, şüphelerini veya sorularını personel ile serbestçe dile getirebilmeleri yanlış anlamaların veya çatışmaların önlenmesine yardımcı olabilir.
Empati, iletişim sürecinde de önemlidir. Biriyle empati kurmak, duygularını tanıyabilmek ve paylaşabilmektir. Aile ve sağlık ekibi arasında empati kurulduğunda memnuniyet ve tedaviye uyum artar, iletişim gelişir ve duygusal rahatsızlık azalır, tüm bunlar bebek ve ailesinin yaşam kalitesinde iyileşme sağlar.
Sağlık personeli ile anne-baba arasında kurulan iyi bir ilişki, bebeklerini her geçen gün daha iyi tanımalarına, onu nelerin sakinleştirdiğini ve nelerin ona yardımcı olduğunu öğrenmelerini ve işbirliği içinde hayata geçirmelerini sağlar. Bu işbirliği, ancak ebeveynler tarafından bebeğinize bakan kişilere güven duyulursa gelişebilir.
Aile Ziyaretleri, Kardeşlerin Katılımı
Bebeğinizin YYBÜ’ye kabulü, aile hayatının kesintiye uğramasına neden olan, hem hastayı hem de aileyi etkileyen stresli bir süreçtir. Bu durum büyükanne ve büyükbaba, kardeşler gibi çevredeki diğer kişilerin desteğini gerektirir.
Büyükanne ve büyükbaba, aile yapısı içinde temel bir figür olabilir ve ebeveyn yokluğunda kardeşlerin ve aile dinamiklerinin desteği olabilirler. Bununla birlikte, ebeveynler ailenin geri kalanıyla bağlantıdır ve büyükanne ve büyükbabanın veya diğer akrabaların katılımı konusunda son sözü onlar söylerler.
Kardeşler bu süreçte çok önemlidir. Neler olup bittiğini, ebeveynlerin neden uzun süredir evde olmadığını ve duygusal durumunuzun neden her zamanki gibi olmadığını anlamaları gerekir.
Ziyaretlerin sıklığı, kişisel faktörlere, birimin mesleki ve organizasyonel koşullarına göre belirlenecektir. Her aile ayrı bir varlık olarak düşünülmelidir, bu nedenle diğer aile üyelerinden gelen ziyaretlerin sıklığına yönelik ihtiyaçlar farklılık gösterecektir. Ziyaretler gönüllü olmalı, asla zorlamamalıdır.
Bilgiyi kimlerin ve ne ölçüde alması gerektiğine anne babalar karar verir. Ailenin geri kalanını bilgilendirirken bazı önemli hususları göz önünde bulundurmalısınız:
Kardeşlerin ve diğer yakın kişilerin katılımı, sağlık uygulamalarının insancıllaştırılmasına, yardım sağlanmasına ve ebeveynlerin sıkıntılarının hafifletilmesine yardımcı olur.
Bir Eş Olarak Hastanede Kalmayı Deneyimlemek
Hamilelik sırasındaki komplikasyonlar sadece anne için değil eş için de şok edicidir. Muhtemelen hem çocuğunuzun annesi hem de bebeğiniz çok hastadır. Bu, bir eş olarak sizin için çok stresli olabilir. Muhtemelen sık sık hastanede olacaksınız ve aynı zamanda iş yükümlülükleriniz de olacak. Ayrıca, özellikle zaten bir veya daha fazla çocuğunuz varsa, muhtemelen evde birçok şeyi yönetmeniz gerekecek. Olan her şey hakkında birbirinizle konuşmak önemlidir. Her şeyi sindirmek için birbirinize zaman verin ve belki de her birinizin stres veya belirsizliği farklı şekilde ele aldığını anlamaya çalışın. Bu süre zarfında gerçekten birbirinize ihtiyacınız var. Hastanede size yardımcı olacak profesyonellerin olduğunu unutmayın. Bu kişileri hemşireye veya doktora sormaktan çekinmeyin. Lütfen unutmayın: yardım istemek, her şeyden önce ikinizin de çocuğunuz için en iyisini istediğiniz anlamına gelir.
Çocuğunuzun doğumundan sonra ebeveyn izni konusunda belirli haklarınız vardır. Bunları öğrenin ve kullanın.
Hastanede olmanın psikolojik etkileri
Belki de hamileliğiniz, doğumunuz ve/veya ondan sonraki haftalar sizin için zor bir dönemdi. Çok şey oldu ve aynı durum eşleri de etkilemiş olabilir. Bazı anneler (ve/veya eşler) çocuklarının ölebileceğini ya da kendilerinin hayatta kalamayacaklarını düşündüler. Bunun hakkında mümkün olduğunca çok konuşmak yardımcı olur. Bunu yapamıyorsanız, örneğin doğumla ilgili kabuslar görüyorsanız veya aynı olayları yeniden yaşamaya devam ediyorsanız, bunu hemşireniz veya doktorunuzla konuşun. Bu şikayetler travma sonrası stres gibi olabilir ve bunun için iyi tedaviler vardır!
Bazı kadınlar doğum sonrası depresyona girer. Bununla birlikte gelen şikayetler yorgunluk, hiçbir şey yapamama, üzücü düşünceler ve sebepsiz ağlamadır. Ama bazen de bebeğin artık orada olmamasını dilemek söz konusu olabilir. Bundan utanmanıza gerek yok; bunlar genellikle zor bir doğumdan sonra veya doğumdan sonraki zor bir dönemden sonra ortaya çıkan tepkiler ve düşüncelerdir. Her genç ebeveyn yorgun olabilir veya çok az enerjiye sahip olabilir. Ancak (neredeyse) her gün durum buysa, bunu hemşire/doktor ile tartışmak iyidir.
Bu uzun, endişeli zamanda devam etmenin en iyi yolunun ne olduğunu düşünmek zordur. Daha önceki zor zamanlarda size neyin yardımcı olduğunu düşünmeye çalışın. Bazı ebeveynler için bu biraz egzersiz yapmak, bazıları için bir arkadaşıyla yürüyüş yapmak, bazıları için ise keyif aldıkları bir film veya şov izlemektir. Ayrıca sabahı evinizi toplamakla geçirmek bazen daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir. Yolunuzun ne olabileceği hakkında birbirinizle konuşun ve ara sıra bunun için zaman ayırın. Çocuğunuz hastaneden eve geldiğinde, önünüzde her şeyin üzerinde durmanız gereken yorucu bir zaman olacak.
Eşler için hastanede kalış duygusal bir dönem olarak da yaşanabilir. Ayrıca “Hastanede kalmayı bir partner olarak deneyimleme” makalesine de bakın.
Çatışmaların Çözümü
Çatışma, iki veya daha fazla kişi arasında, her birinin algı, yorum ve duygularından kaynaklanan düşünce farklılığının olduğu bir durumdur. Hastanede, başarısız iletişimin algı farklılıklarının bir sonucu olarak olumsuz duygulara yol açtığı durumlar olabilir. Bu nedenle, mümkün olan en kısa sürede öngörmek ve çözmek için çatışmanın kaynaklarını ve belirtilerini tanıyabilmeliyiz.
Unutulmamalıdır ki, aile bireylerinin maruz kaldığı herhangi bir değişiklik strese neden olur. Duygusal durumlar, ebeveynlerin ve hastaneye yatırılan çocukların geçtiği her aşamada farklılık gösterir ve bu da ailenin her bir üyesi için farklı tepkilere neden olur. Hastaneye yatış durumunda, ailenin, duygusal destek, rehberlik ve bilgi ihtiyacının yanı sıra, yaşadıkları sürece ve bundan kaynaklanan duygulara saygı ve anlayış gösterilmesine ihtiyacı olur.
Aile ve sağlık çalışanları arasındaki etkili ilişkiler teşvik edilmelidir. Profesyoneller tarafından sinyallerin vakitlice algılanması bir çatışmayı önleyebilir. Rahatsızlığını veya memnuniyetsizliğini fark ettiğimizi karşı tarafa bildirerek ve nedenlerini araştırarak çözümün bir parçası olabilirsiniz.
Bebeğiyle birlikte YYBÜ’ye kabul edilen bir anne, hemşireyle görüşmek ister. Bebeği beslemek için beş dakika geç kalacağını duyurur. Bebeğini kendisi beslemek istediği için hemşireden kendisini beklemesini rica eder. Daha sonra anne, daha fazla gecikmemek için koşmak zorunda kalarak bunalmış halde hastaneye gelir. Bebeğini görmeye gittiğinde, kendisine bebeğinin beslendiği bilgisi verilir. Anne, daha fazla geç kalmamak için koşmak zorunda kaldığı için hüsrana uğrar,ve kızar çünkü uyarılara rağmen onu beklememişlerdir. Hemşireye bebeğinin neden beslendiğini sorar. Hemşiresi, bebeğinin açlıktan ağladığını ve bu yüzden onu beklemeden biberonu verdiğini anlatır. Dikkate alınmadığı ve bebeğini besleme fırsatını kaybettiği için incinen anne, yakınır (“Uyardığımda bile kimsenin beni beklemek istememesi bana çok kötü geliyor”). Empatik ve anlayışlı bir tavır sergileyen hemşire, anneye duygusal rahatsızlığını anladığını gösterir (“Koşarak gelmek için gösterdiğiniz çabayı anlıyorum. Bebeğinizi besleyememenin hayal kırıklığını anlıyorum, bunun YYBÜ’deki ebeveynler için çok özel bir zaman olduğunu biliyorum”), niyetinin bebeği rahatlatmak olduğunu açıklar (“Bunu bebeğinizin ağlamasını kesmesi ve üzülmemesi için yaptık”). Son olarak hemşire, o gün içinde bebeğiyle yapabileceği diğer işleri belirterek anneyi cesaretlendirir, bebeğiyle ilgilenebileceği diğer özel anları vurgular.
